Tôi 39 tuổi, cha mẹ ruột còn sống, đã ly hôn, có 3 con chung vợ cũ nuôi hết. Vợ sau chưa có con.

Tôi mang bệnh tiểu đường, tim mạch, có thể chết bất cứ lúc nào. Xin hỏi, nếu tôi không lập di chúc phân chia tài sản, khi tôi chết gia sản sẽ được phân chia như thế nào? Chia 2 (cha mẹ và vợ sau) hay chia 3 (cha, mẹ, vợ), chia 6 (cha, mẹ, vợ sau và 3 đứa con)

Dù tôi ly hôn, nhưng 3 đứa con của tôi vẫn có quyền lợi trong việc phân chia thừa kế, đúng hay không? Liệu tôi có quyền lập di chúc để lại tài sản của tôi cho người này nhiều hơn người kia theo ý tôi hay không?

Trần Hồng

Trả lời

Theo quy định tại Điều 631 Bộ luật Dân sự về quyền thừa kế, cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Trường hợp cá nhân chết mà không để lại di chúc hoặc có để lại di chúc nhưng di chúc không hợp pháp thì di sản thừa kế được chia theo pháp luật. Do vậy trường hợp bạn không để lại di chúc thì di sản của bạn để lại sẽ được chia đều làm 6 phần cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ (hiện tại), cha đẻ, mẹ đẻ, 3 người con đẻ.

Việc bạn đã ly hôn với người vợ trước không liên quan đến quyền hưởng thừa kế của các con. Những người con này vẫn có quyền hưởng thừa kế của bạn theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Về việc lập di chúc, theo quy định tại Điều 648, người lập di chúc có các quyền sau đây: chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế; phân định phần di sản cho từng người thừa kế; dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng; giao nghĩa vụ cho người thừa kế; chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Như vậy, người lập di chúc có quyền để lại tài sản của mình cho mỗi người theo ý chí của họ mà pháp luật không bắt buộc phải chia đều. Tuy nhiên, pháp luật về thừa kế lại quy định trường hợp người thừa kế không phụ thuộc nội dung của di chúc.

Điều 669 quy định những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn 2/3 suất đó gồm: con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; con đã thành niên mà không có khả năng lao động.

Như vậy, trường hợp bạn lập di chúc nhưng không để thừa kế cho những người thuộc trường hợp nêu trên hoặc để lại thừa kế nhưng chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn 2/3 suất so với quy định thì những người này vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật.

Luật sư Vũ Tiến Vinh
Công ty Luật Bảo An, Hà Nội