Mới đây, TAND tỉnh Khánh Hòa đã
tuyên phạt Trần Bá Tuấn và Nguyễn Đình Quyết mỗi người chín
tháng tù treo về tội dùng nhục hình. Tại phiên tòa, một vấn
đề được hai bị cáo, luật sư bào chữa và vị công tố viên đặt ra
tranh luận: Các hoạt động trước khi có quyết định khởi tố vụ
án có phải là hoạt động điều tra hay không.
Đây là nội dung rất quan trọng, bởi nếu các
hoạt động trước khi có quyết định khởi tố vụ án không được coi
là hoạt động điều tra mà chỉ coi là công tác xác minh, kiểm tra
giải quyết tin báo tội phạm thì việc truy tố, xét xử hai bị cáo
về tội dùng nhục hình là chưa chính xác.
Đánh đập, chích điện
Theo hồ sơ, bà Trần Thị Lan là người giúp việc
cho gia đình ông VHT. Do bị mất tiền và nghị ngờ bà Lan lấy nên
ông T. báo công an. Tiếp nhận tin báo, lãnh đạo Công an TP Nha
Trang (Khánh Hòa) đã phân công điều tra viên Trần Bá Tuấn và
cán bộ trinh sát Nguyễn Đình Quyết đi xác minh.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, từ ngày
28 đến 29-11-2010, Tuấn và Quyết đã dùng công cụ hỗ trợ là gậy cao su,
dùi cui điện đánh đập, chích điện nhiều lần vào tay, chân, vai bà Lan để
ép bà Lan khai nhận hành vi trộm cắp. Đến ngày 30-11-2010, bà Lan bị
ngất xỉu trong nhà tạm giữ nên được đưa đi cấp cứu và điều trị.
Người nhà bà Lan đã làm đơn tố giác đến một số cơ
quan chức năng. Kết quả điều tra của VKSND Tối cao xác định có cơ sở cho
thấy bà Lan bị hai điều tra viên trên đánh trong khi bị tạm giữ nên
khởi tố vụ án...
Viện và tòa: Hoạt động điều tra
Tại phiên tòa sơ thẩm vừa qua, Tuấn cùng với Quyết
thừa nhận có đánh đập, chích điện bà Lan nhưng không đồng ý
với tội danh mà VKS đã truy tố. Hai bị cáo và luật sư bào chữa
lập luận việc truy tố hai bị cáo tội dùng nhục hình là không
đúng. Điều 298 BLHS quy định: “Người nào dùng nhục hình trong hoạt
động điều tra, truy tố, xét xử, thi
hành án thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm…”. Theo quy định trên
thì không thể xem hai bị cáo dùng nhục hình trong giai đoạn điều tra.
Bởi hoạt động điều tra vụ án hình sự chỉ được tính từ khi bắt đầu
có quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và quyết định phân công
điều tra viên. Bà Lan bị đánh đập vào ngày 28-11-2010, tại thời
điểm này chưa khởi tố vụ án nên hoạt động của hai bị cáo
chỉ là công tác xác minh, kiểm tra giải quyết tin báo tội phạm.
Ngược lại, công tố viên khẳng định hoạt động điều
tra được bắt đầu từ khi có tố giác của công dân, tin báo của cơ quan
tổ chức… mà cơ quan điều tra cử cán bộ thực hiện các hoạt động
cụ thể như bắt khẩn cấp, khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử
thi, tạm giữ vật chứng... Những hoạt động này sẽ làm căn cứ quyết định
khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự. Do vậy, khi thực hiện những
hoạt động này, cán bộ được phân công phải tuân thủ chặt chẽ theo quy
định của pháp luật. Trong thời gian thực hiện nhiệm vụ được phân
công, Tuấn và Quyết đã đánh đập, chích điện bà Lan nên phải
chịu trách nhiệm về tội dùng nhục hình.
Đồng tình, HĐXX cũng cho rằng hai bị cáo dùng
vũ lực với bà Lan trong quá trình kiểm tra, xác minh tin báo
tội phạm và giai đoạn này cũng nằm trong hoạt động điều tra.
Do vậy, buộc hai bị cáo phải chịu trách nhiệm về tội dùng
nhục hình là có cơ sở...
Không phải là hoạt động điều tra
Điều 119 BLTTHS quy
định: “Thời hạn điều tra vụ án hình sự không quá… kể từ khi khởi tố vụ
án cho đến khi kết thúc điều tra”. Từ quy định này có thể hiểu
hoạt động điều tra là những hoạt động nằm trong thời hạn điều
tra, được tính kể từ khi có quyết định khởi tố vụ án cho
đến khi kết thúc điều tra.
Theo tôi, nhiệm vụ
giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố là hoạt
động xác minh, kiểm tra giải quyết tin báo tội phạm. Đây là các hoạt
động tiền tố tụng để kiểm tra, xác minh có đủ các yếu tố
cấu thành tội phạm hay không để làm căn cứ xác định có khởi
tố hay không khởi tố vụ án hình sự. Sau khi có quyết định có
khởi tố vụ án thì mới bắt đầu tiến hành các hoạt động điều
tra.
Từ các phân tích
trên, tôi cho rằng hành vi hai bị cáo Tuấn và Quyết sử dụng vũ
lực đối với bà Lan trước khi có quyết định khởi tố vụ án
không phải là hoạt động điều tra nên truy tố, xét xử hai bị
cáo về tội danh này là không chính xác.
Luật sưCAO QUANG THUẦN,Đoàn Luật sư TP.HCM |
HỒNG TÚ Theo http://phapluattp.vn
|